Balat İstanbul

Balat, İstanbul'un en önemli semtlerinden biridir. Fatih ilçe sınırlarında bulunana Balat Haliç kıyısında Ayvansaray ve Fener arasında kalmaktadır. Tarihi yarımada içinde İstanbul'un tüm tarihine sahne olan ve şahitlik eden farklı dokusuyla yaşayanları ve ziyarete gelenleri büyüleyen bir semttir.

balat

Balat adını Palation yani saray kelimesinden geldiği düşünülmektedir. Fetihten önceki adının Vasiliki Pili yani Hünkar Kapısı olduğu, fetih sonrasında Balat Kapısu olarak söylenmiştir.

Balat, Bizanslılar zamanında da Osmanlılar zamanın da da Musevilerin yoğunlukta olduğu bir semttir. Balat'a ilk yerleşenler Makendonya-Kastorio'dan göçen 100 kadar Musevidir. İstanbul'da Musevilerin birleeştiği ve yerleştiği yer olan Balat 1492'de İspanya'dan, daha sonra Portekiz ve İtalya'dan çok sayıda musevi aileler buraya yerleşmiştir.

Balat en parlak dönemini 17.yy.da yaşamıştır. Daha sonra 18.ve 19.yy.da Kuzguncuk, Ortaköy, Hasköy, Pera ve Galata'da yerleşim başlayınca buralara göç etmeye başlamışlardır. Buralarda çok sayıda sinegog ve kiliseler yapılmıştır.

1950'lerde yahudiler İsrail'e dönmüşlerdir. Günümüzde çok az sayıda yahudi kalmıştır. Yaşadıkları sürede çok sayıda kendi mimari özelliklerine sahip ev bırakmışlardır. Genellikle üç katlı olup üst katlar çıkıntılı ve cumbalıdır.

Balat'ta Mimar Sinan tarafından yaptırılan Ferruh Kethüda Camii bulunmaktadır. Ayrıca az ilerisinde bulunan 1629 tarihinde Ermeni-Gregoryen toplumuna verilen Surp Hreşdegabet Kilisesi bulunmaktadır. Ayios Strati Ortodoks Kilises, Kasturya Sinagogu, İstipol Sinagogu, Pul Yaşan Sinagogu, Geruş Sinagogu, Sığrı Sinagogu bunlardan bir kaçıdır.